بازاریابی شبکه ای نت ورک مارکتینگ سخنران بازاریابی مدرس بازاریابی
9197685104
بهزاد حسین عباسی
مدرس اصول و فنون مذاکره
معلم اصول و فنون مذاکره
استاد اصول و فنون مذاکره
سخنران اصول و فنون مذاکرات تجاری و مدیریت مدرس مدیریت استاد مدیریت ارتباط با مشتری
مدرس بازاریابی
معلم بازاریابی
مدرس فروش برندینگ مدرس اصول و فنون مذاکره زبان بدن
مدرس مدیریت ارتباط با مشتری
هماهنگی جهت برگزاری سمینارهای سازمانی
9197685104
behzadabbasi.ir
در این مقاله قصد داریم به بررسی بازاریابی چند سطحی یا همان بازاریابی شبکه ای بپردازیم. قبلا در مقاله ای به نام بازاریابی چند سطحی چیست به صورت مختصر به بررسی این مفهوم پرداختیم. بازاریابی چند سطحی که در انگلیسی به آن MLM مخفف Multi Level Marketing یا NM مخفف Network Marketing به معنی بازاریابی (تجارت) شبکهای میگویند. بازاریابی چندسطحی تقریباً قدمتی ۵۰ ساله دارد و به معنی خرید مستقیم محصولات از یک شرکت یا کمپانی بدون وجود واسطههای تجاری است درحالی که تبلیغات و معرفی محصولات، توسط خود مشتریان انجام میشود و ممکن است که بابت آن پورسانت بگیرند. در واقع در این روش چند لایه متعدد از افراد، بازاریابی یک محصول را برای رساندن آن به مصرف کننده بر عهده دارند. بازاریابی شبکهای، کار بسیار سختی است و اصلاً نباید آن را به عنوان یک مدل کسب و کار که با آن می شود یک شبه میلیاردر شد برخورد کرد.
مثالی از تجارت شبکهای: شرکتی گوشی موبایل میسازد اما هرگز برای محصولاتش تبلیغ نمیکند در عوض خود مشتریان، ضمن معرفی محصولات کمپانی و ترغیب دیگران به خرید آن محصولات، برای کمپانی بازاریابی میکنند و کمپانی ممکن است که به ایشان پورسانت بدهد. پورسانت میتواند بابت معرفی مستقیم و حتی غیر مستقیم دریافت شود.
بازاریابی چند سطحی روشی برای فروش است که در آن شرکت ها محصولات خود را بدون تبلیغات و بدون واسطه به فروش میرسانند
بازاریابی چند سطحی یا MLM یکی از پنج روشی است که شرکت ها برای فروش و توزیع محصول یا خدماتشان به مشتریان استفاده می کنند. تمامی شرکتها ( چه شرکت های MLM و چه شرکت های سنتی ) در یک خصوصیت با یکدیگر مشترک هستند. آنها محصول یا خدماتی را ارائه می دهند که باعث بهبود زندگی مصرف کننده می شود و مادامی که یک شرکت دارای یک چنین محصول یا خدمتی باشد نیازمند این هستند که آنرا بطور گسترده معرفی کنند. آنها این عمل را بوسیله توزیع آن انجام می دهند. توزیع یک محصول عبارت است از یافتن و رساندن محصول بدست مشتریان. بطور کلی پنج روش عمده برای توزیع یک محصول یا خدمات وجود دارد:
1- فروشگاه در معرض دید 2- پست مستقیم 3- بازاریابی تلفنی 4- اینترنت 5- بازاریابی شبکه ای
هر یک از پنج روش فوق می تواند از تکنیکهای روش دیگر برای یافتن مشتریان استفاده کند. بدین معنی که روش خرده فروشی فقط محدود به مراجعان حضوری نیست.خرده فروشی همچنین می تواند در رادیو، تلویزیون، روزنامه ها، مجلات و نامه رسانان ( کارت پستال، تراکت و غیره) نگاه ها را به سوی مغازه جلب نماید.این می تواند منجربه افزایش مراجعه حضوری افراد به مغازه شما بشود.
بطور مشابه یک توزیع کننده در یک شرکت بازاریابی شبکه ای می تواند از چند یا همه چهار روش ذکر شده در بالا مشتری پیدا کند، درست به همان اندازه که از طریق دوستان و آشنایان مشتری جذب مینماید. البته مالک یک خرده فروشی می تواند به دوستان و آشنایانش در مورد مغازه اش توضیح دهد.
تفاوت بازاریابی شبکهای (NM) با بازاریابی چند سطحی (MLM) در چیست؟
تقریبا هر دو از یک اصل تبعیت میکنند. یعنی خرید مستقیم محصولات از یک شرکت بدون دخالت واسطهها و معرفی محصولات شرکت به دیگران توسط مشتریان خود شرکت(کمپانی). اما تفاوت در یک نکته است. شرکتی که محصولاتش را از شیوهٔ بازاریابی شبکهای (Network Marketing) میفروشد، در حقیقت از طریق گروهی از مشتریانش است که محصولات را پسندیدهاند و مایلند که نزدیکانشان نیز از مزایای آن محصولات برخوردار شوند و موضوع پورسانت(کمیسیون) اهمیت چندانی ندارد. یعنی شرکت ممکن است که به مشتریانی که بازاریابی میکنند، پورسانت پرداخت کند و ممکن هم هست که شرکتی اصلا پورسانتی برای کسی در نظر نگیرد. مثلا شما به سینما میروید. از فیلمی خوشتان میآید. تماشای آن را به دوستانتان توصیه میکنید. دوستانتان هم پس از تماشا آن را به دیگران توصیه میکنند. در حقیقت شما تیمی درست کردهاید که به نفع تهیه کنندهٔ آن فیلم، بازاریابی شبکهای انجام میدهد و شاید هیچ پورسانتی هم از این بابت دریافت نکنید. اما در بازاریابی چند سطحی (Multi Level Marketing) پورسانت حرف اول را میزند. یعنی مشتریان به عنوان یک تجارت و به نیت دریافت پورسانت، برای کمپانی بازاریابی میکنند. این تجارت، دو نوع سالم و ناسالم (بازاریابی هرمی) دارد که در انتها به ان اشاره خواهیم کرد.
شیوه فعالیت شرکت های سنتی
در شرکت فاقد سیستم بازاریابی شبکه ای، مدیر و نمایندگان فروش بوسیله شرکت استخدام می شوند. این نوع شرکت برای استخدام نمایندگان فروش به دلیل کمبود منابع مالی که شرکت باید بعنوان حقوق پرداخت کند و همچنین تعداد افرادی که مدیر فروش قادر به بکارگیری و پوشش دادن آنهاست دارای محدودیت می باشد. زمانی که مدیر فروش بدلیل افزایش حجم کارها قادر به اداره امور نباشد، شرکت مجبور به استخدام مدیر دیگری در کنار مدیر قبلی و یا ارتقاء یکی از نمایندگان فروش به مدیر می شود. این حالت بازاریابی “چند عرضی ” گفته می شود، زیرا شرکت در مقایسه با حالت چند سطحی تنها بطور افقی توسعه پیدا می کند در حالی که در بازاریابی شبکه ای سازمان بصورت عمودی رشد می کند.
شیوه فعالیت شرکت بازاریابی شبکه ای
یک شرکت MLM ابتدا با ثبت نام فردی که قادر به جذب مشتریان و نمایندگان فروش باشد کار را آغاز می کند. اما به هر یک از نمایندگان حق این انتخاب را دارند تا خود را به یک مدیر تبدیل کنند، شخصی که خود توانایی جذب نماینده فروش را دارا باشد. یک شرکت MLM کمیسیون پرداخت می نماید و نه حقوق ثابت، بنابراین در این روش شرکت محدودیتی برای جذب مدیر و نماینده فروش ندارد. این حالت بدلیل گسترش سریع شمار نمایندگان فروش آموزش دیده برای شرکت بسیار سودمند است. این مورد همچنین برای نمایندگان فروش سودمند است به این دلیل که درآمدشان محدود به میزان فروش خودشان نیست بلکه آنها همچنین از حجم فروش سایر نمایندگان درصد فروش دریافت کنند.
بزرگترین چالش برای شرکت های MLM خروجی بیش از اندازه کمیسیون ها می باشد که در صورت عدم کنترل منجر به ورشکستگی شرکت می شود و در مقابل اگر شرکت به اندازه کافی پورسانت دهی نداشته باشد افراد برای فروش، جذب نمایندگان و توسعه راهبران واقعی انگیزه کافی ندارند. شیوه شرکت ها موفق به گونه ای می باشد که دستیابی به رده ها به آسانی صورت نگیرد....اما برای آنهایی که با معیارهای اجرایی خاصی دست به فعالیت می زنند، قابل دستیابی باشد.
در مقابل اگر طرح بازپرداخت ساده و برای هر شخصی قابل دسترس باشد به خاطر توزیع کمیسیون ها بین همه و برای هرکس به مقدار کم، افزایش درآمد در افرادی که از پتانسیل و قدرت اجرایی بالایی برخوردار هستند به طور ملموس اتفاق نمی افتد و در حقیقت تمایز بین افراد مشخص نمی شود. این چنین شرکت هایی با اینگونه طرح ها به علت عدم جذب راهبران و پاداش دهی کافی به آنها رشد چندانی نخواهد داشت.
بنابراین بهتر است که دستیابی به رده ها در طرح بازپرداخت به راحتی صورت نگیرد و هر شخصی با هر میزان فعالیت به درآمد های بالا دست پیدا نکند.
همه طرح های بازپرداخت بر اساس فلسفه "سهم" و "معیار" طراحی می شوند. منظور از سهم در اینجا میزان تولید و بازدهی و منظور از معیار حد مقرر برای دستیابی به سطوح است.
بنابراین همه طرح های بازپرداخت به صورت زیر کار می کنند:
اگر هیچ کاری انجام ندهید – شما هیچ چیزی دریافت نمی کنید
اگر مقدار کمی کار کنید – مقدار کمی درآمد می گیرید
اگر کمی بیشتر کار کنید – شما مقدار بیشتری می گیرید
اگر شما به خوبی کار کنید – شما درآمد خوبی خواهید داشت
هر شخصی که به یک شرکت MLM می پیوندد مشخص می کند که به چه سطحی می خواهد برسد و این دستیابی بر اساس تصمیمات ذهنی نمی باشد بلکه بر اساس نتایج و عملکرد می باشد.
تفاوت بازاریابی شبکهای با شرکتهای هرمی
شرکت هرمی شرکتی است که به اعضایش پورسانت (حق کمیسیون) میدهد تا افراد جدید را وارد مجموعه کنند. شرکتهای هرمی محصولی را نمیفروشند و پولهای مشتریان را در یک جا جمع میکنند و با آن کاری انجام نمیدهند. در این روش چون در ازای جذب افراد پول پرداخت می شود در نهایت بطور اجتنابناپذیر فرو خواهند پاشید و وقتی هرم فروپاشی کند، بجز عدهای که در بالای هرم هستند همه دست خالی میمانند.
بازاریابی شبکه ای در واقع هدف همه شرکت هاست(هم شرکت های دارای بازاریابی شبکه ای و هم شرکتهای فاقد آن). اگر شما شنیدید که یک شرکت با سابقه اعلام کرد "در صورت معرفی یکی از دوستانتان به ما، در خرید بعدی از تخفیف برخوردار شوید" این همان بازاریابی چند سطحی است. انجمن های سلامتی ،آژانس املاک، شرکتهای ارتباط تلفنی و صنایع بسیار دیگری از این روش استفاده می کنند. مشاغل تخصصی ( پزشکان، دندانپزشکان، حسابداران ) مرگ و زندگیشان به مشتریانی بستگی دارد که آنها را به دیگران معرفی می کنند. تمام این مشاغل بسادگی تلاش می کنند تا مشتریان فعلی آن ها تبلیغات و بازاریابی محصولات و خدمات آنها را برای مشتریان بالقوه انجام دهند.
در مجموع بازاریابی چند سطحی یا نتورک مارکتینگ (بازاریابی شبکه ای) را با بازاریابی هرمی اشتباه نگیرید و از آن به عنوان یک روش برای بازاریابی محصولات و خدماتتون استفاده کنید.